10. Sınıf Düşler Yayıncılık Türk Dili ve Edebiyatı 90. 91. Sayfa Cevapları

okulsoru Kasım 25, 2022 0

  10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Düşler Yayıncılık 90. 91. Sayfa Cevapları için tıklayınız. 3. ÜNİTE 13. METİN: GAZEL

10. Sınıf Düşler Yayıncılık Türk Dili ve Edebiyatı 90. 91. Sayfa Cevapları 

Metne Hazırlık

1. Divan edebiyatının en yaygın nazım biçimlerinden biri olması, gazelin hangi özellikleri ile ilgilidir?
Cevap: Âşk, şarap, ayrılık, hasret, zamandan yakınma, felsefi-didaktik düşünceler, din ve tasavvuf gibi konular bu nazım biçimiyle ele alınır. Bu da en yaygın nazım biçimi olmasını sağlamaktadır.

2. Divan edebiyatında gazel türünün en iyi örnekleri Osmanlı Devleti’nin Yükselme Dönemi’nde verilmiştir. Bu durumun sebebi sizce nedir?
Cevap: Çünkü Divan şairleri en çok bu dönemde değer görmüş, yazdıklarının karşılığını en çok bu dönemde hem maddi hem de manevi anlamda görmüşlerdir.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz “Gazel’in teması nedir? Şair metnin temasını belirgin kılmak için hangi ahenk unsurlarına başvurmuştur? Metinden örnekler vererek söyleyiniz.
Cevap: Gazelin teması aşktır. Şair metnin temasını belirgin kılmak için rediflerden ve kafiyelerden yararlanmıştır. Metinde yer alan “eyleme ihsan eyle” kısımları redif iken cefa ve vefa kelimelerinde yer alan “–efa” sesleri zengin kafiyedir.

2. a. Metinde hangi kelimelerin bir arada kullanılmasıyla tezat sanatı yapılmıştır?
Cevap: Aşağıda yer alan şu dizede derd ve derman kelimeleri kullanılarak tezat sanatı yapılmıştır.
Bâki-i haste-dili derd ile dermanda koyup
Gayrıyı derdine devâ eyleme ihsân eyle

b. “Ok gibi doğruyum atma beni yâbânlere
Kaametim hecr ile yâ eyleme ihsân eyle” beytinde kullanılan imgeyi belirleyiniz.
Cevap: Kendi aşkının doğruluğunu yabani hayvanlara atılan okların dosdoğruluğuna benzetmiştir. İmge olarak okun yani dürüstlüğün dimdik olmanın kullanıldığını söyleyebiliriz.

c. Edebî sanat ve imgelerin metnin anlamına katkısını değerlendiriniz.

Cevap: Edebi sanat ve imgeler metnin okunurluğunu ve anlamsal bakımdan zenginliğini arttırmaktadır. Bu bakımdan kıymetlidirler.

3. “Gazel”den nasıl bir aşk anlayışı yansımaktadır? Bu anlayış ile ilgili görüşlerinizi açıklayınız.
Cevap: Aşk karşılık beklenerek yaşanabilecek bir şey değildir. Şair de zaten şiirinin genelinde bir beklenti ile değil olsa olsa sevdiğinin ona affedicilik lütfu ile gelmesi dileğini tekrarlar.

4. Metinde anlam bütünlüğü var mıdır? Buna göre gazelin türünü söyleyiniz.
Cevap: Metinde anlam bütünlüğü vardır. Çünkü metin baştan sona aynı temayı işlemektedir. Bu tür gazellere yek-ahenk gazel denilmektedir.

5. Metni, Fuzûlî’nin gazeliyle aşağıdaki tabloda yer alan başlıklara göre karşılaştırınız.
Bâkî’nin Gazeli
Tema
Cevap: Tema aşktır.

Temayı İşleyiş Tarzı
Cevap: Şair kendi imge dünyası ve kelime hazinesine göre aşk temasını işlemiştir.

Edebî Sanatlar
Cevap: “Bâki-i haste-dili derd ile dermanda koyup” dizesinde tezat sanatı vardır. “Derd ve derman kelimeleri kullanılarak tezat sanatı yapılmıştır.”
*****
Fuzûli’nin Gazeli

Tema
Cevap: Tema aşktır.

Temayı İşleyiş Tarzı
Cevap: Şair kendi imge dünyası ve kelime hazinesine göre aşk temasını işlemiştir.

Edebî Sanatlar
Cevap:
Aşağıda anlamca birbiriyle ilgili kemleler bir araya getirilerek tenasüp sanatı yapılmıştır. Birinci beyitte: “can, usanmak, cefa”, “yanmak, şem” , “âh, yâr, murat” İkinci beyitte: “bîmâr, dert, derman, deva”
Birinci beyitte “Felekler yandı ahımdan..” derken ahının ateşiyle göklerin tutuştuğunu söylüyor. Bu gerçekte mümkün olamayacağı için mübalağa sanatı olarak nitelendirilebilir.
İkinci beyitte bimar (hasta), derd, derman, deva kelimeleri anlamca birbirine uygun kelimelerdir. Dolayısıyla bu beyitte tenasüp sanatı vardır. Şair, “Niçün kılmaz mana derman..” derken, cevabını bildiği bir konuyu bilmez göründüğü için tecahül-i arif; ayrıca bimar kelimesi hasta anlamı yanında “aşk derdine düşen” anlamında kullandığı için mecaz sanatı yapmıştır
Üçüncü beyitte pinhan tut- (gizlemek); ruşen kıl- (açıklamak) kelimeleri arasında tezat sanatı vardır.

10. Sınıf Düşler Yayıncılık Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 90-91

10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DÜŞLER YAYINCILIK  DERS KİTABI DİĞER SAYFALAR İÇİN TIKLAYINIZ

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49.  50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110.111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147. 148. 149. 150. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. 159. 160. 161. 162. 163. 164. 165. 166. 167. 168. 169. 170. 171. 172. 173. 174. 175. 176. 177. 178. 179. 180. 181. 182. 183. 184. 185. 186. 187. 188. 189. 190. 191. 192. 193. 194. 195. 196. 197. 198. 199. 200. 201. 202. 203. 204. 205. 206. 207. 208. 209. 210. 211. 212. 213. 214. 215. 216. 217. 218. 219. 220. 221. 222. 223. 224. 225. 226. 227. 228. 229. 230. 231. 232. 233. 234. 235. 236. ve daha fazla Sayfa  Cevapları

Ders ve çalışma kitaplarının cevaplarını sitemizde bulabileceksiniz. Bu yıl da ödevlerinizde size yardımcı olacağız. Sitemizde yayınlanan ders ve çalışma kitaplarının cevapları kesin doğruluk teşkil etmemektedir. Paylaşılan sayfalar, kendi cevaplarınız ile karşılaştırmanız için yayınlanmaktadır. Bu sebeple bu yayınlar ile ancak kendi cevaplarınızın doğruluğunu kontrol edebilirsiniz