Abide 2016 Raporunun İncelenmesi

2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI YAZ DÖNEMİ SEMİNER ÇALIŞMALARI

Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi (ABİDE) Araştırması

ABİDE Araştırması temel eğitim kurumlarının 8. sınıflarında öğrenim gören öğrencilerin akademik becerilere sahip olma düzeylerinin ölçülmesi ve öğrencilerin akademik başarılarını etkileyen faktörlerin araştırıldığı; çoktan seçmeli, açık uçlu soruların kullanıldığı ve anketlerin yer aldığı bir izleme değerlendirme araştırmasıdır. ABİDE Araştırması ile “farklı soru tipleri kullanılarak üst düzey zihinsel becerileri de ölçecek şekilde izleme testlerinin geliştirilmesi ve öğrencilerin bu becerilere sahip olma durumlarının belirlenmesi” amaçlanmaktadır. Pilot uygulaması 2015 yılında gerçekleşen ABİDE Araştırması’nın nihai uygulaması 2016 yılında gerçekleştirilmiştir.

ABİDE Araştırması Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilgiler dersleri üzerinden yapılmaktadır. ABİDE Araştırması’nda öğrenci, öğretmen ve yönetici anketleri de uygulanmaktadır. Araştırmada yer alan 81 ildeki okulların seçimi geliştirilen yazılım tarafından tabakalı örnekleme yöntemine göre seçkisiz olarak yapılmaktadır. Araştırma, resmî ve özel eğitim öğretim faaliyeti gerçekleştiren temel eğitim kurumlarının 8.sınıflarında öğrenim gören öğrenciler ile bu okullarda görev yapan Türkçe, matematik, fen bilimleri ve

sosyal bilgiler dersleri branş öğretmenleri ve okul yöneticilerini kapsamaktadır.

Abide Araştırması, Pilot ve Esas Uygulama Süreçlerini kapsamaktadır. Pilot Uygulama Sürecinde soru yazarlarına akademisyenler tarafından “Açık Uçlu Soru Yazma” eğitimleri verilmiş, ölçülecek becerilerine tanımlanması çalışmaları yapılmış, farklı madde formatları kullanılarak açık uçlu ve çoktan seçmeli sorular hazırlanmıştır. Öğrencilerin Türkçe, matematik, fen bilimleri ve sosyal Bilgiler alanında neler yapabileceğini gösteren yeterlik düzeyleri (alt, orta, ileri ve üst düzey)

belirlenmiştir. Okul yöneticileri, öğretmen ve öğrencilere yönelik anketler hazırlanmış ve öğrencilerin başarılarını etkileyen farklı faktörler ortaya konulmuştur. Genel Müdürlüğün öz kaynaklarıyla puanlama yazılımı geliştirilmiş ve pilot uygulama sınavının değerlendirmesi bu yazılım aracılığıyla yapılmıştır. Geliştirilen yazılım, her bir öğrencinin cevabının en az iki puanlayıcı tarafından puanlanması ve bu iki puanlayıcı arasında bir fark ya da tutarsızlık olduğunda üst puanlayıcının puanlamasına olanak vermektedir.Üst puanlayıcılar ise soruları ve puanlama anahtarlarını geliştiren kişilerden oluşmaktadır.

Araştırmanın pilot uygulaması 3 Haziran 2015 tarihinde, Ankara’daki 26 ortaokulda yaklaşık 5000 öğrenciyle gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulama sınavının puanlaması 31 Ağustos-4 Eylül 2015 tarihleri arasında Nevşehir’de 160 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Verilen eğitimin ardından puanlama işlemine geçilmiş ve öğrencilerin cevapları puanlayıcılar tarafından puanlanmıştır.

ABİDE Araştırması esas uygulamasının ilk süreci olan anket uygulaması, ABİDE Araştırması’nın en önemli veri kaynağı olan anketlerle ilgilidir. Bakanlığımız ‘Anket Modülü’ üzerinden elektronik

ortamda çevrimiçi olarak uygulanan anketler, sınav örneklemine katılan her bir öğrencinin cevaplayacağı ‘Öğrenci Anketi’, bu öğrencinin dersine giren Türkçe, matematik, fen bilimleri ve sosyal bilgiler branş öğretmenlerinin cevaplayacağı ‘Öğretmen Anketi’ ve örnekleme dâhil okul yöneticilerinin cevaplayacağı ‘Yönetici Anketi’ olmak üzere üç farklı anketten oluşmaktadır.

Esas uygulamanın ikinci süreci olan Sınav Uygulaması, ABİDE Araştırması’nın sınav uygulaması Türkçe, matematik, fen bilimleri ve sosyal bilgiler derslerinden oluşmaktadır. ABİDE araştırmasında her ders için 51 soru kullanılmıştır. Bu soruların 24 tanesi esas uygulama için kullanılmış, 24 tanesi ise bir sonraki uygulamalar için pilot soru olarak kullanılmıştır.

ABİDE Araştırması esas uygulaması kapsamında, Türkiye çapında 81 il merkezi ve ilçelerindeki 1299 okulda, 38.000 öğrenci örneklemine sınav ve anket uygulanmıştır. Bu okullardaki örneklem grubu öğrencilerin ilgili derslerine giren 6000 kadar branş öğretmeni ve okul yöneticilerine hazırlanan kapsamlı anketler elektronik ortamda uygulanmıştır.

2016 yılının Nisan-Mayıs aylarında gerçekleştirilen ABİDE Araştırması’nda öğrencilere 110 dakikalık test uygulamasında yer alacak soru kümeleri farklı kitapçıklara belirli bir döngüde dağıtılmıştır. Uygulamada kullanılan kitapçıklarda, çoktan seçmeli ve açık uçlu sorular yer almıştır.

Sınav uygulaması 2 oturum şeklinde yapılmıştır. Uygulamada eşit miktarda çoktan seçmeli ve açık uçlu maddelerden oluşan yirmişer maddelik Türkçe ve matematik alanlarını kapsayan ve toplam 40 maddeden oluşan 1. Kitapçık, sınav uygulamasının 1. Oturumunda öğrenciler tarafından 60 dakikalık sürede yanıtlanmıştır. Aynı şekilde yirmişer maddelik fen bilimleri ve sosyal bilgiler alanlarını kapsayan ve toplam 40 maddelik 2. Kitapçık, 50 dakikalık süreden oluşan 2. oturumda öğrenciler tarafından cevaplanmıştır.

Araştırmanın çoktan seçmeli soruları Genel Müdürlüğümüz bünyesindeki optik okuyucularla değerlendirilmiştir. Ayrıca açık uçlu soruları değerlendirmek üzere alan öğretmenlerine puanlama

süreçlerine ilişkin çeşitli eğitimler verilmiştir.

Bu eğitimler:

√ Açık uçlu Madde Yazım Eğitimi,

√ İl Koordinatörleri Eğitimi,

√ Uygulayıcı Eğitimi,

√ Üst Puanlayıcı ve Puanlayıcı Eğitimidir.

ABİDE Araştırması’nın puanlama süreci için 16 il belirlenmiş ve bu illerde yüzer kişilik gruplar oluşturulmuştur (İstanbul ve Ankara için 200). Bu öğretmenlere kendi illerinde, puanlama yazılımı eğitimi verilmiştir. Belirlenen tüm illerden Türkçe, matematik, fen bilimleri ve sosyal bilgiler branşlarından birer temsilci öğretmen seçilerek üst puanlayıcı olarak belirlenmiştir. İllerden belirlenen bu üst puanlayıcılar ile Genel Müdürlüğümüzde madde yazarlarından belirlenen aynı sayıda üst puanlayıcılardan bir plan dâhilinde il grupları oluşturulmuştur. Bu gruplara Genel Müdürlüğümüzde, ölçme uzmanlarımız tarafından kapsamlı bir biçimde açık uçlu madde puanlama ve rubrik eğitimleri verilmiştir. Daha sonra her ilin eğitim almış olan üst puanlayıcıları ile Genel

Müdürlüğümüz personellerinden o il için belirlenen üst puanlayıcılar birlikte illerde her branş için ayrı ayrı oluşturulmuş puanlama salonlarında almış oldukları eğitimi uygulamalı olarak kendi

salonlarındaki puanlayıcı öğretmenlere aktarmışlardır. Bu şekilde açık uçlu soruların puanlanması görevli öğretmenler tarafından yazılım üzerinden tamamlanmıştır. Araştırmanın rapor çalışmaları

devam etmektedir.

ABİDE 2016 RAPORUNUN İNCELENMESİ

Milli Eğitim Bakanlığınca (MEB), ileriye dönük eğitim politikalarının geliştirilmesinde kullanılması planlanan ve öğrenci başarısındaki gelişimin izlenmesi amacıyla 38 bin 8. sınıf öğrencisinin katılımıyla hazırlanan Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi (ABİDE) Projesi'nin verilerinden oluşan ilk raporun sonuçları belli oldu.

Araştırmada, 4 dersten ayrı ayrı temel altı, temel, orta, orta üstü ve ileri olmak üzere 5 yeterlik düzeyi ölçüldü. Aaştırmayla, temel eğitimde olan öğrencilerin okulda öğrendikleri bilgileri günlük yaşamda kullanma becerileri ile üst düzey zihinsel yeteneklere sahip olma düzeyleri belirlendi.

ABİDE 2016 raporundaki 4 derse ilişkin başarı düzeyleri, 2018 uygulamasında ve daha sonraki periyotlarda referans alınacak. İlerleme ya da gerileme olup olmadığı, 2016 puanıyla karşılaştırılarak yorumlanacak.

Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı olan PISA sonuçlarında Türkiye geri sıralarda yer alırken, Milli Eğitim Bakanlığı da kendi değerlendirme sistemini olan ABİDE'yi (Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi) kurdu. Ancak, ABİDE 8. sınıflar raporunda sonuçlar değişmedi, PISA ve TIMSS ile örtüştü. ABİDE raporuna göre 'ileri yeterlilik' düzeyinde yüzde 10.3'lük sonuçla Sosyal Bilgiler olurken, en geri olduğumuz alan matematik oldu. Öğrencilerin yüzde 26.4'ü 'temelaltı yeterlilik' düzeyinde bulunuyor.

Türkçe testine giren 34 bin 700 kişinin yüzde 3.6’sı temelatı, yüzde 22.4’ü temel, yüzde 44.6’sı orta, yüzde 23’ü ortaüstü, yüzde 6.4’ü ise ileri yeterlilik düzeyinde çıktı.

Matematik testinde ise 34 bin 658 öğrencinin yüzde 26.4’ü temel altı, yüzde 33.6’sı temel, yüzde 28.7’si orta, yüzde 8.2’si orta üstü, yüzde 3.1’i de ileri yeterlilik düzeyinde çıktı.

Fen bilimleri testine giren 34 bin 693 kişiden yüzde 17.9’u temel altı, yüzde 34.4’ü temel, yüzde 33.3’ü orta, yüzde 10.3’ü orta üstü, yüzde 4.1’i de ileri yeterlilik düzeyinde bulunuyor.

Sosyal bilgiler de ise teste giren 34 bin 711 öğrencinin yüzde 6.3’ü temel altı, yüzde 25.7’si temel, yüzde 40.9’u orta, yüzde 16.8’i orta üstü, yüzde 10.3’ü ise ileri yeterlilik düzeyinde çıktı.

Raporun sonuç ve tartışma kısmında ise şu bilgiler paylaşıldı: “Amacı, 8. sınıf öğrencilerinin zihinsel becerilerinin ortaya konulması ve öğrencilerin başarılarıyla ilişkili öğrenci, öğretmen ve okul özelliklerinin belirlenmesi olan ABİDE araştırması kapsamında elde edilen bulgular incelendiğinde genel olarak Türkiye'nin katılmakta olduğu Uluslar arası durum belirleme çalışmalarındaki (PISA ve TIMSS) sonuçlarla örtüştüğü görülmektedir.

              BAŞARI İLE POZİTİF YÖNLÜ İLİŞKİLİ DURUMLAR
          Tüm alanlar için öğrencilerin sosyoekonomik durumları, anne eğitim düzeyi, evdeki kitap sayısı, eğitim hedefi, okula yönelik tutum ve aile ilgisi gibi öğrenci özellikleri ile öğrenci başarısı arasında pozitif yönlü ilişki bulundu. Aynı durum öğretmenin kıdemi, mevcut okulda çalışma süresi, mesleki yeterlik algısı ve mesleki doyum gibi öğretmen özellikleri için de geçerli oldu.

ABİDE araştırmasında öğrencilerin eğitim hedefleri (beklentileri) yükseldikçe ABİDE'de değerlendirme yapılan alanlardaki puanlarının da arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Eğitim hedefi, yükseköğrenime (lisans, yüksek lisans, doktora) devam etmek olan öğrencilerin başarılarının, hedefi liseyi bitirmek olan öğrencilere kıyasla daha yüksek olduğu görülmüştür.Elde edilen bu bulgu, TIMSS 2011 (MEB, 2014) ve PISA 2015 (MEB, 2017) bulgularıyla paralellik göstermektedir.Bir başka deyişle, TIMSS 2011 ve PISA 2015 uygulamasına katılan Türk öğrencilerin de eğitim beklentileri yükseldikçe, PISA ve TIMSS puanlarının arttığı ortaya konulmuştur.

ABİDE 2016 raporunda, öğrencilerin annelerinin eğitim düzeyi arttıkça, öğrenci başarısının da yükseldiği görüldü. Annesi üniversite ya da yüksek lisans ve doktora mezunu öğrencilerin akademik başarılarının, diğerlerine kıyasla daha yüksek olduğu sonucuna ulaşıldı.

Evdeki kitap sayısı, ABİDE 2016 araştırması kapsamında çalışılan bir başka değişkendir. Buna göre, evdeki kitap sayısı arttıkça öğrencilerin ABİDE'de değerlendirme yapılan alanlardaki puanlarının da arttığı bulgusu ortaya konulmuştur. Bu bulgu, TIMSS 2011 bulgularıyla örtüşmektedir. Bunun yanı sıra okulda kütüphane bulunması gibi okul özellikleri de dört alandaki başarı puanlarıyla pozitif yönde ilişkilidir.

Raporda, ailelerin akademik çalışmalarla ilgili öğrencilere uyguladıkları baskının başarıyı olumsuz, onları desteklemesinin ise olumlu etkilediği sonucuna ulaşıldı. Ailelerin öğrencilere başarı konusunda baskı yapmasının da başarısızlığı getirdiği ortaya çıktı.

Öğrencilerin ev ödevi için ayırdıkları süre arttıkça başarılarının düşme eğilimi gösterdiği sonucuna ulaşılması, araştırmada dikkati çekti.Ev ödevi için çok fazla zaman ayıran ya da öğretmeni daha fazla ev ödevi veren öğrencilerin başarılarının, buna makul bir süre ayıran ya da öğretmeni makul düzeyde ev ödevi verenlerin başarısından daha düşük olduğu görüldü.

Dikkat çekici bir diğer husus öğretmenlerin kıdemlerinin öğrenci başarısı üzerinde en son eğitim düzeyinden daha etkili olduğu bulgusudur. Çalışmada, öğretmenlerin aynı okulda çalışma süreleri arttıkça, öğrencilerin başarılarının yükseldiği sonucu ortaya çıktı. Ayrıca öğretmenlerin, belli bir okulda çalışma süreleri arttıkça buraya bağlılıklarının arttığı, öğrencileri ve okulun özelliklerini daha iyi tanıyabildikleri tespit edildi.

Burada destekleme ve yetiştirme kurslarına her iki dönem devam eden öğrencilerin tüm alanlardaki başarı puanlarının devam etmeyen ya da bir dönem devam eden öğrencilerden daha yüksek olması dikkat çekicidir. 

Akran zorbalığı arttıkça puanlar düşüyor.ABİDE araştırması kapsamında akran zorbalığı indisi oluşturulmuş ve öğrencilerin akran zorbalığına maruz kalma durumları ile ABİDE'de değerlendirme yapılan alanlar arasındaki ilişki incelenmiştir. Elde edilen bulgular; öğrencilerin akran zorbalığına maruz kalma durumları ile öğrencilerin bütün derslerdeki başarıları arasında düşük, pozitif  yönde bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bir başka deyişle, akademik başarısı yüksek olan öğrencilerin akran zorbalığına maruz kalma olasılığının az da olsa arttığı ileri sürülebilir. Ancak TIMSS 2011 ve TIMSS 2015 çalışmalarından elde edilen bulgular, öğrencilerin akran zorbalığına maruz kalma sıklığı arttıkça puanlarının düşme eğilimi gösterdiğini ortaya koymaktadır. Bir başka deyişle, akran zorbalığına hemen hemen hiç uğramayan öğrencilerin TIMSS 2015 puanlarının ortalaması 500 iken, ayda bir uğrayanların puanlarının ortalaması 481, haftada bir uğrayanların puanlarının ortalaması ise 429'dur (MEB, 2017).

                                                                                                                   .....................

                                                                                                                  SINIF ÖĞRETMENİ

                                                            .........................

OKUL MÜDÜRÜ