Üniversite Öğrencilerine İstedikleri Bölüme Yatay Geçiş Hakkı Başlıyor

okulsoru Ocak 13, 2015 2

2014-2015 Eğitim Öğretim yılı bahar döneminde öğrencilere yatay geçiş hakkı verilecek. YÖK’ten yapılan açıklamaya göre, yükseköğretim kurumlarının kendi planlamalarında bir zafiyet meydana gelmemesi için bu konudaki karar yükseköğretim kurumlarının yetkili kurullarına bırakıldı.

2014-2015 eğitim öğretim yılı bahar döneminde öğrencilere yatay geçiş hakkı verilebilecek. YÖK Başkanı Yekta Saraç, sosyal medyada hesaplarından kararı şöyle duyurdu:  “Ara dönem, yani bahar döneminde öğrencilerimize yatay geçiş hakkı verilmesi konusunu kurulumuzda görüştük ve verilmesi yönünde karar aldık.” YÖK’ten yapılan açıklamaya göre, yükseköğretim kurumlarının kendi planlamalarında bir zafiyet meydana gelmemesi için bu konudaki karar yükseköğretim kurumlarının yetkili kurullarına bırakıldı. Türkiye’deki yükseköğretim kurumları, diledikleri takdirde, sadece yurtiçindeki yükseköğretim programlarına kayıtlı öğrencilerin başvuru yapabilmesi için, 2014 kontenjanının yüzde 20’sine kadar yatay geçiş kontenjanı ayırabilecekler. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“2014-2015 Eğitim Öğretim yılı bahar döneminde öğrencilerimize yatay geçiş hakkı verilmesi konusu kurulumuzda görüşülerek bu hakkın verilmesi yönünde karar alındı. Ara dönemde olunduğundan, geçmişte yaşanılan aksaklıkların tekrar yaşanmaması ve yükseköğretim kurumlarımızın kendi planlamalarında bir zafiyet meydana gelmemesi için bu konuda karar yükseköğretim kurumlarının yetkili kurullarına bırakıldı. Türkiye’deki yükseköğretim kurumları, diledikleri takdirde, sadece yurtiçindeki yükseköğretim programlarına kayıtlı öğrencilerin başvuru yapabilmesi için, 2014 kontenjanının yüzde 20’sine kadar yatay geçiş kontenjanı ayırabilecekler. Bundan sonra bu konuda eğitim öğretim dönemi başlamadan YÖK olarak karar almayı, yıl ortasında ise bu kararı yükseköğretim kurumlarının kendilerine bırakmayı teamül haline getirmek istiyoruz. Yükseköğretim kurumlarımızın bu gibi konularda tasarrufta bulunabilmelerinin yolunu açmanın doğru olduğunu düşünmekteyiz.”
8 Ocak 2015 tarihli YÖK kararı, yükseköğretim kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlararası KrediTransferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek Madde 1 uyarınca yapılacak yatay geçiş işlemlerinde güz ve bahar dönemi için yükseköğretim kurumları tarafından yürütülecek işlemlere ilişkin usul ve esasları kapsıyor. YÖK, yatay geçişin yeni şartlarını 20 maddede  özetledi. 

BAHAR DÖNEMİNDE YATAY GEÇİŞ KARARINI ÜNİVERSİTE VERECEK

Öncelikle, yükseköğretim kurumlarının planlamaları noktasında zaaf oluşmaması için sadece bahar dönemi için Ek Madde 1 uyarınca öğrenci alınıp alınmayacağına üniversitelerin yetkili kurulları karar verecek. Eğer üniversite bu kararı alırsa, yatay geçiş işlemleri şu 20 maddeye göre yapılacak:

KİMLER BAŞVURABİLECEK?

1. Yurdumuzdaki Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunda yer alan yükseköğretim kurumlarına kayıt yaptırmış adaylar başvuru yapabilecek. Yurt dışındaki diğer yükseköğretim kurumlarına kayıt yaptırmış adaylar başvuramayacak. (ÖSYS Puanı ile Türkiye'de veya KKTC'de bir yükseköğretim programına yerleşen, ancak, kayıt yaptırmadan kendi imkanları ile yurtdışı yükseköğretim kurumlarına öğrenime başlayan veya ÖSYS'ye girip Türkiye'de herhangi bir yükseköğretim programını tercih etmeden, kendi imkanları ile yurtdışı yükseköğretim kurumlarında öğrenimlerine başlayan ve öğrenci statüsünde olanlar adı geçen madde kapsamında başvuru yapamayacak).

İŞLETMEDEN İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GEÇİLEBİLECEK AMA... 

2. Öğrencinin kayıt olduğu yıldaki merkezi yerleştirme puanlarının, başka bir diploma programının girdiği yıldaki taban puanına eşit veya yüksek olması gerekecek.
Örneğin, İşletme (puan türü TM1) programında kayıtlı bir öğrencinin merkezi yerleştirme puanları arasında MF4 puanı varsa ve bu öğrencinin MF4 puanının geçmek istediği İnşaat Mühendisliği programının taban puanına eşit veya yüksek olması durumunda uygulama esasları çerçevesinde yatay geçiş yapabilecek.

YETENEKLE SINAVA GİRENLER...

3. Özel Yetenek Sınavı sonucuna göre kayıt yaptıran öğrencilerin de ikinci madde şartlarını sağlamaları durumunda başvuru yapabilecekler. Ancak  özel yetenek sınavı ile öğrenci kabul eden programlara başvuru yapamayacaklar.

2 YILLIKTAN 4 YILLIĞA GEÇİLEBİLECEK

4. Öğrencilerin kayıt olduğu yıldaki merkezi yerleştirme puanları ile geçmek istedikleri yükseköğretim programlarının merkezi yerleştirme puanını sağlamaları şartıyla ön lisans veya lisans programlarına geçiş yapabilecekler ön lisanstan lisansa veya lisanstan ön lisansa).

BİR KERE YATAY GEÇİŞ YAPILACAK AMA İLK OKULA GERİ DÖNMEK MÜMKÜN OLACAK

5. Öğrencilerin Ek Madde -1 uyarınca sadece bir defa yatay geçiş yapabilecek. (ilgili dönem başvurularından önce Ek Madde-1 uyarınca yatay geçiş yapan öğrenciler tekrar yatay geçiş yapamayacak). Ancak söz konusu madde uyarınca yatay geçiş yapan öğrenciler,ÖSYS merkezi yerleştirme sonucu kayıt hakkı kazandıkları yükseköğretim kurumuna daha sonraki başvuru tarihlerinde geri dönebilecekler.

6. İlgili yılın ÖSYS sonucunda herhangi bir yükseköğretim programına kayıt olan öğrenciler de bahar dönemi için başvuru yapabilecek.

HAZIRLIK, ARA SINIF VE SON SINIF DA YARARLANACAK

7. Birinci madde uyarınca yükseköğretim kurumlarında kayıtlı olan hazırlık sınıfı, ara sınıflar ve son sınıf dahil olmak üzere öğrenciler yararlanacak. Bu durumdaki adayların intibakı ilgili kurullar tarafından yapılacak.

KONTENJANIN YÜZDE 20'Sİ

8. Yükseköğretim kurumlarındaki her bir diploma programının hazırlık sınıfı dahil her bir sınıfı için Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Kılavuzlarında öngörülen öğrenci kontenjanının %20’sini geçmeyecek kadar kontenjan ayrılacak.
 
9. Ara sınıflarda okuyan öğrencilerin başvurması halinde başvuru yapılan yükseköğretim programına 2014 ÖSYS kılavuzunda öğrenci alınmamışsa, başvuru yapılan programın öğrencinin öğrenim görmekte olduğu programa kayıt olduğu yıldaki ÖSYM Kılavuzunda yer alan kontenjan dikkate alınacak.
 
ÜNİVERSİTELER KONTENJANLARI İLAN EDECEK
 
10. Sadece bahar dönemine mahsus olmak üzere Üniversiteler tarafından ayrılan kontenjanlar ilan edilecek. Başvurular ve değerlendirmeler, bahar için, eğitim öğretim dönemi başlamadan önce yapılacak.

BAŞVURU FAZLA OLURSA...

11. Söz konusu madde uyarınca başvuran öğrenci sayısının bahar dönemi için yayımlanan kontenjanı geçmemesi durumunda adayların kayıtları yapılacak. Ancak başvuran aday sayısı kontenjandan fazla olursa ÖSYM puanı en yüksek adaydan başlamak üzere kontenjan kadar adayın kaydı yapılacak.

12. DGS puanı ile sadece DGS Kılavuzlarında tanımlanan önlisans alanlarının devam edebileceği yükseköğretim lisans programlarına başvuru yapılabilecek. Ancak ilgili yılda DGS ile öğrenci alınmamışsa öğrenciler o programa başvuru yapamayacak.

13. Yükseköğretim kurumlarındaki M.T.O.K. Programlarını sadece mesleki ve teknik eğitim mezunları tercih yaparak yerleşebildiğinden, bu programlara ilgili yılın ÖSYS Kılavuzunda yer alan tercih edebilecek ortaöğretim alanları ve yerleşebilecekleri programlar uyarınca başvuru yapılabilecek. M.T.O.K programlarında okuyan öğrenciler ise yukarıda yer alan başvuru şartlarını sağlamaları halinde diğer yükseköğretim programlarına başvuru yapabilecek.

14. Sınavsız geçişten yararlanarak yerleşen öğrenciler de yatay geçiş yapabilecek. Bu durumdaki adayların yerleşme önceliklerinde oluşan taban puanlar ile ÖSYS puanlarının Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yayımlandığı dikkate alınarak bu öncelikleri dikkate alınacak. (Yükseköğretim kurumlarının programlarının taban puanına ilişkin bilgiye osym.gov.tr adresinde yer alan "ilgili yıla ait ÖSYS Yükseköğretim Programlarının Merkezi Yerleştirmedeki En Küçük ve En Büyük Puanlarına ilişkin" yayından ulaşılabilecek.)

15. Ek Madde 1 uyarınca yatay geçiş için başvuran öğrencilerin ÖSYS Kılavuzunda programa kayıt olabilmeleri için aranan özel koşulların var  ise buna uymaları gerekecek.

TABAN PUANI OLUŞMAMIŞSA GEÇİŞ YOK...
 
16. Öğrencinin geçmek istediği diploma programına, öğrencinin halen öğrenim görmekte olduğu diploma programına kayıt yaptırdığı yılda, öğrenci kabul edilmemişse geçilmek istenen diploma programının merkezi yerleştirme taban puanı oluşmadığından geçiş yapılamayacak.

17. Öğretim dili Türkçe programdan tamamen veya kısmen yabancı dilde eğitim yapan programlara geçişte öğrencinin yabancı dil şartını sağlaması gerekecek. Hazırlık sınıfında veya birinci sınıfta geçiş yapmak isteyen öğrenciler, yabancı dil şartını sağlamaz ise yabancı dil hazırlık eğitimi almaları gerekecek.

18. Hazırlık sınıfında başarısız olan öğrenciler de söz konusu madde kapsamında şartları sağlamaları halinde diğer yükseköğretim programlarına başvuru yapabilecek.

19. Başvuruların değerlendirilmesinde sadece öğrencinin kayıtlı olduğu programa yerleştiği yıldaki ÖSYM merkezi yerleştirme puanları dikkate alınacak; başarı vb. şart aranmayacak.

VAKIF ÜNİVERSİTELERİNE YATAY GEÇİŞ...

20. Söz konusu ilkeler uyarınca Vakıf yükseköğretim kurumlarına yatay geçiş işlemlerinde öğrenciler ücretli programlara yatay geçiş yapabilecek. Burs verip vermeme kararı ilgili yükseköğretim kurumuna ait olacak.

Üniversite kurulları bilgilendirilmeli

Burak Kılanç (Üniversite Tercih Merkezi Direktörü): Her sene üniversite sınavlarına başvuran öğrencilerin yaklaşık yüzde 30’u ya üniversite öğrencisi ya da mezun. Bu da insanların üniversite ve bölüm tercihlerinde mutlu olmadıklarını gösteriyor. YÖK de bu istatistiği dikkate alarak ‘öğrenciler tekrar YGS-LYS sürecinden geçmesin, eğer yanlış tercih yaptığını düşünüyorsa yatay geçiş yapsın’ diyerek önünü açtı. Bu tutumunu da sürdürüyor. Öğrencinin sınavlara girdiği yıl aldığı puanlar dikkate alınarak yatay geçiş yapma imkanı ilk olarak 2013 Eylül ayında yapıldı. İnsanlar bunun bahar döneminde devam edip etmeyeceğini merak ediyordu. YÖK olumlu bir karar aldı. Bir bölüme her sınıf düzeyinde kontenjanın yüzde 20’si kadar öğrenci alma hakkı veriliyor üniversitelere. Bu da her seviye için neredeyse bölümün kontenjanı kadar öğrenci gelmesi anlamına geliyor. Tabii hangi bölümlere yatay geçişle öğrenci alınacağına üniversite kurulları karar verecek. Bir bölüme yatay geçişle öğrenci almak istemeyebilir. Önemli olan nokta ise, bu düzenlemede üniversite kurulları başvuran öğrencileri merkezi yerleştirme puanlarını kıyaslayarak kabul edecek olması. Yani bir bölümün kontenjanı 20 ise ve 50 aday başvuru yaptıysa hangisinin üniversiteye yerleştiği yıl puanı yüksekse ve bölümün puanının üstündeyse onlar kabul edilecek. Fakat kurulların yükseköğretime geçiş sistemi ile ilgili bilgi birikimi yeterli olmayabilir. Bu konuda kurulların bilgilendirilmesi gerekiyor, herhangi bir sorun yaşamamak için.  
 

Öğrencinin yanlış tercih maliyeti azalacak

MEF Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Erkut ise, yatay geçiş kararına sosyal medyada paylaştığı mesajlarıyla destek verdi. Erkut, “Bugün YÖK’ten yeni yatay geçiş yönetmeliği geldi. Eskiye göre esnekleşmiş. Çok beğendim. Öğrencinin yanlış tercih maliyeti azalıyor. Üniversiteler öğrencilerini tutmak istiyorsa eğitim kalitesine, şartlara ve öğrencilere verilen hizmetlere dikkat etmek zorunda kalacaklar” yorumunu yaptı.
Prof. Dr. Erkut ayrıca, üniversitelerin bütçe ve kadrolarının belirlenmesinde yatay geçiş sayılarının dikkate alınması ve popüler üniversitelere daha fazla kaynak sağlanması gerektiğini savundu. Erkut’un, yatay geçiş ile ilgili Twitter üzerinden yaptığı yorumlar şöyle: