SBS'de Bürokrat Kafasıyla Yeni Sınav Sistemi Olmaz

MİLLİ Eğitim Bakanı Nabi Avcı'nın SBS'nin geleceğiyle ilgili "Açık uçlu soruların olacağı bir sınav üzerinde çalışıyoruz, çocukları test cenderesinden ve çoktan seçmeli sınavlardan kurtaracağız" açıklaması yine çocukları başta 7. sınıf olmak üzere ortaokulda olan ailelerin kafasını fena halde karıştırdı. Tıpkı bir süre önce Avcı'nın "SBS bu yıl son, okullar kendi sınavlarını yapabilecek" sözlerinde olduğu gibi. Veliler pilot bir uygulama yapılmadan bir sistemin yaşama geçirilmesine karşı çıkıyor ve bir yol haritası bekliyor.
Avcı'nın açıklamasının ardından elime bir rapor geçti. Türk Eğitim Derneği'nin (TED) eğitim alanında çalışmalar yapmak üzere kurduğu TEDMEM'in hazırladığı rapor "Ortaöğretimde Dönüşüm: Bir Yol Haritası Önerisi" başlığını taşıyor. Raporda yol haritası şöyle özetleniyor:
İKİ TÜR LİSE KALSIN: Bu liselerin biri Anadolu, diğeri bilim lisesi olsun. Genel, mevcut Anadolu, imam hatip ve meslek liseleri bu çatı altında toplansın. Mesleki altyapısı güçlü meslek liseleri mesleki, diğerleri akademik program yapsın. İleri ülkelerde görüldüğü gibi, yüzde 1 'lik bir üstün zekâlı öğrenciler için çok sınırlı sayıda bilim liseleri oluşsun. Hazırlık hariç 4 yıl eğitim versinler. Fen, sosyal bilimler, Galatasaray, İstanbul (Erkek), Kadıköy Anadolu gibi özellikli bazı liseler bu grup içine alınsın.
ADRESE DAYALI KAYIT: Anadolu liselerine öğrenci kabulü sınavla değil, adrese dayalı olsun.
AÇIK UÇLU SORULAR: Bilim liselerine açık uçlu soruların yer aldığı, zorluk derecesi yüksek merkezi sınavla öğrenci alınsın. Bu sınava ortaokul ağırlıklı yıl sonu not ortalaması 4.80 ve üzeri olan üstün başarılı öğrenciler başvurabilir. Böylece merkezi sınava başvurma hakkı olan öğrencilerin sayısı çağ nüfusu dikkate alındığında yüzde 97 azalır. Bu liselerin öğrenci sayısı çağ nüfusunun yüzde 1'ini geçemez. Bu yasayla teminat altına alınır.
SINAV PUANI YÜZDE 70: Bilim liselerine girişte sınavın yüzde 70'i alınır. Not ortalamasının yüzde 10'u, öğrencinin sosyal sorumluluk projeleri, sanat, bilim gibi çalışmaları, ödülleri gibi etkinliklerin kaydının tutulduğu "Dijital Portfolyo Puanı"nın yüzde 10'nu ve öğretmenlerin kararının da yüzde 10'u alınıp yerleştirme puanı oluşturulur.

TED gibi birçok sivil toplum kuruluşları benzer çalışmalar yapıyor. Bakan Nabi Avcı her biri alanında "uzman" olan bu kuruluşların çalışmalarını bir çalıştayda dinleyebilir. Aksi halde TED Başkanı Selçuk Pehlivanoğlu'nun dediği gibi "İz bırakmak adına sağlıklı analiz olmadan bürokrat ve siyasetçiler büyük projelere giriyor".
Bu nedenle "iz bırakma sendromu"ndan kurtulmak önemli.